Utrecht

Tuingeluk in september

Misschien lees je dit al op de eerste dag van september. Heb je dan nog geen zaken gepland voor morgen, houd die dag dan vrij voor de najaarsverkoopdag bij de Botanische Tuinen. Rond de 80 deelnemers zullen daar planten en andere tuinbenodigdheden verkopen of als groenvereniging actief zijn. Ook onze afdeling is daar prominent aanwezig! 

Begin september is de bodem nog lekker warm en dit jaar ook voldoende vochtig. De nachten worden langer en ’s ochtends is de beplanting nat van de dauw. Het is nu de ideale tijd om vaste planten te scheuren/delen of om nieuwe aanwinsten te planten. Het is natuurlijk belangrijk dat de grond lekker los moet zijn en helemaal onkruidvrij. Zit er kweekgras of zevenblad in dan moet je dat eerst volledig verwijderen. Daarna kun je planten en na het planten geef je een keer goed water en daarna is water geven gewoonlijk niet meer nodig.

Lees ook nog even na wat ik er in augustus over heb geschreven

Veel vaste planten zijn nu uitgebloeid en je kunt ze dan ook zonder bezwaar terug knippen. Sommige soorten  maken dan nieuwe scheuten en kunnen een aardige nabloei geven. Bedenk wel dat het zaad van veel planten voedsel voor vogels is en als je nu alles afknipt, zul je minder vogels in de tuin zien. In de oude stengels overwinteren ook verschillende larven van insecten en ook zijn het schuilplaatsen voor spinnen en andere nuttige dieren. Een nette tuin zonder oude bloemstengels is een onaantrekkelijke plek voor veel nuttige insecten! 

In juli en augustus kon je de ongewenste planten afschoffelen en gewoon laten liggen omdat het toch wel verdroogde. In september kun je het beter bij elkaar harken en opruimen, want doordat het langer nat blijft gaat het niet meer dood en beginnen ze weer te groeien en kunnen ze zich alsnog hinderlijk uitzaaien.

Eind augustus bezocht ik de Vlinderhof in het Maximapark in Vleuten. Het is altijd weer een feest om daar rond te lopen en al die mooie combinaties van vaste planten te bewonderen. De zaaddozen van Asclepias zijn nu volledig ontwikkeld en binnenkort zullen ze openspringen waarna het mooie pluis met het zaad vrijkomt. Genietmomenten die je niet mag missen.

Even wat verder weg? De Zindering in Tiel is aangelegd op een parkeergarage en is al net zo mooi als de Vlinderhof. Er staan ook andere soorten in en heel mooi is ook de border met overwegend geel bloeiende planten. Een border met voornamelijk geel zou 20 jaar geleden ondenkbaar zijn geweest.

Ook bezocht ik de plukbloementuin van kwekerij Van der Velde in Heerde. Niet naast de deur, maar wel een aanrader. Hier kun je in het voorjaar ook terecht voor aparte fuchsia’s en Pelargoniums

Haagbeuk, beuk, meidoorn, Cotoneaster, Taxus en liguster kunnen nu nog gesnoeid worden. De wonden zullen snel herstellen, maar nieuwe groei is er nauwelijks meer te verwachten. De zogenaamde ABC-bomen: Acer, Betula en Carpinus kunnen nu ook worden gesnoeid en dat geldt ook voor noten, voor zover dat nodig is. Snoei walnoten met beleid en zaag nooit dikke takken af. Het is beter zo nu en dan correctiesnoei met de snoeischaar te doen. Daar heeft de boom het minste van te lijden.

Groenbladige takken uit bontbladige bomen en heesters moet je steeds verwijderen. Die groenbladige takken groeien veel sneller als de bont- of geelbladige en op den duur wordt de hele plant dan weer groenbladig.

Even een fabel ontkrachten: een klimop is niet schadelijk voor een boom, behalve als de boom niet meer vitaal is. Ook een muur heeft er niet van te lijden, maar laat een klimop of andere zelfhechtende klimplant niet tegen een gestuukte muur groeien want de stuuklaag kan daar niet tegen. Voorkom ook dat de hechtwortels zich hechten aan houtwerk! Bloeiende klimop is een geweldige bijentrekker in het najaar.

Moet je de uitgebloeide stengels van Agapanthus afknippen of kun je ze laten staan? Voor de plant is het beter als je ze direct na de bloei afknipt. Maar je kunt ze ook nog een paar weken laten staan en dan afknippen zodat je de zaaddozen in bloemwerk kunt gebruiken. 

Ik zie ook weer Buxus die door de rupsen van de buxusmot kaal zijn gevreten. Bestrijdt de laatste generatie rupsen van dit jaar. Raadpleeg hiervoor bijvoorbeeld www.buxusdokter.nl  

Tuingeluk in augustus

De zomer is volwassen geworden, de uitbundige bloei en kleurexplosie die we in het voorjaar bij bomen en heesters zagen is voorbij. De meeste soorten zijn uitgebloeid en nu wordt de energie gestoken in de vorming van vruchten en zaden. Het is wat kleur betreft even wachten tot de herfst zich aandient in vlammende kleuren.

Als de hitte even afneemt en er zich een periode van rustig zomerweer aandient is het tijd om eventueel vaste planten op te nemen, te scheuren en opnieuw te planten. Een paar dingen waar je op moet letten: 

Het hart van de planten kun je beter weggooien en de buitenste delen kun je weer planten. Het centrum van de plant is uitgeleefd, soms ziek en misschien ook wel aangetast door aaltjes. Scheur zo mogelijk de planten en bij moeilijk te scheuren soorten kun je een mes of spade gebruiken om de geschikte delen eraf snijden/steken. Zet deze planten zo mogelijk op een andere plek in de border en als dat niet kan dan is het belangrijk dat de grond verbeterd wordt met compost of eventueel nieuwe grond. Druk de planten goed aan en blijf er daarna van af. Geef in droge perioden een paar keer water, maar stop daar ook weer op tijd mee: de planten moeten niet lui worden.

Die taxusheg ziet er ook niet meer uit! Het lijkt wel een ragebol. Als dat het geval is, kun je de heggenschaar pakken en de haag weer in fatsoen brengen want het is daar nu de tijd voor. Ook andere coniferen kun je nu snoeien en vanaf eind augustus kun je ze ook verplanten en als je net verhuisd bent, kun je nu ook goed een coniferenhaag planten. De grond is lekker warm en de coniferen slaan snel aan. Als het erg droog en warm is, moet je wel zo nu en dan sproeien. Niet de grond door en door nat maken, maar vooral het gewas sproeien zodat de verdamping wordt beperkt.

Dahlia’s hebben hun stoffige, oubollige uiterlijk blijkbaar afgeschud want ze zijn de laatste jaren immens populair geworden. Ze bloeien nu volop en om er zo lang mogelijk plezier van te hebben is het wenselijk om uitgebloeide bloemen zoveel mogelijk te verwijderen. Het zijn ook ideale snijbloemen, hoewel ze niet erg lang staan op de vaas. Maar snij er regelmatig een bosje van, dat triggert de plant om nieuwe knoppen te maken

Tweejarigen zijn de verschoppelingen onder de tuinplanten. Dat ligt niet aan die planten, maar aan ons! Teveel werk, niet weten wanneer je moet zaaien, geen zaaibedje beschikbaar om ze op te kweken. Afijn je kent al die smoesjes wel die wij, tuinliefhebbers, hebben om maar niet met tweejarigen te beginnen. Ben je een doordouwer en heb je toch gezaaid? Gefeliciteerd!! Nieuw in de wereld van plantenliefhebbers en geen idee wat tweejarigen zijn? Dat zijn planten die dit jaar worden gezaaid en nu een rozet maken en pas na de winter gaan bloeien. Voorbeelden zijn: muurbloemen, kaasjeskruid, viooltjes, dubbele madeliefjes, maar ook stokrozen bloeien pas in het tweede jaar. 

Verschillende andere tweejarigen kun je beter direct in de tuin uitzaaien. Daarbij denk ik dan aan Eryngium giganteum, Verbascum blattariaAngelica gigas, Dipsacus sativus en Peucedanum verticillare. Moeilijke namen? Zoek het maar eens in een tuinboek of op internet op en geniet van de prachtige foto’s die je dan voorgeschoteld krijgt. Het zijn planten voor tuineigenaren die wel van een verrassing houden en deze planten lekker hun gang in de tuin laten gaan. Ze zaaien zich meestal goed uit en als je niet alles afschoffelt kun je ieder jaar weer van deze planten genieten, steeds weer op een andere plek in het plantvak.

Tuingeluk in juli

Het is volop zomer. Als je met vakantie gaat is het verstandig om iemand te vragen huis en tuin in de gaten te houden. Maak het de oppas zo gemakkelijk mogelijk en zet gieters klaar en sluit de tuinslang aan. Als je een week op vakantie bent, kun je het gazon wel een keertje overslaan met maaien. Daar zadel je je oppas toch niet mee op?

Het is een fabel dat door sproeien tijdens zonneschijn de planten verbranden. Ik hoor deze onzin ieder jaar wel een paar keer. De waterdruppels verdampen en koelen juist de plant in plaats dat ze verbranding veroorzaken.  Toch kun je beter overdag niet sproeien, want tot wel meer dan een kwart verdampt voordat het op de grond komt. Sproei ’s avonds of ’s ochtends vroeg of werk met druppelbevloeiing. Bij druppelbevloeiing en zweetslangen komt het water direct op de grond en blijven de planten droog en hebben ze minder last van schimmelziekten. Vaak sproeien of watergeven van tuinplanten maakt ze lui en het kost ook nog eens veel water. Is het echt nodig, geef dan veel water en wacht daarna minstens een week voordat je weer water geeft. Een regenbui van een half uur heeft meer effect als een halve dag sproeien! 

Heerlijk, het regent, nu hoef ik de planten in potten dus niet te gieten. O nee? Een groot deel van de druppels wordt via het blad naar de buitenkant van de plant geleid en valt buiten de pot. Dus ook tijdens regenperioden controleren of de kluit wel voldoende nat wordt!!

Zowel planten in potten als kuipplanten moet je  ook voedsel blijven geven. Meestal is een keer per veertien dagen voldoende, maar snelle groeiers hebben soms vaker nodig. Mijn  ‘balkonplanten’ in bakken op het dak van de schuur krijgen dagelijks water en  een paar keer per week  Turbo plantenvoeding NPK 10-12-27 dat ik koop bij De Bruijn Tuincentrum in ’t Goy.  Het water geven wordt automatisch geregeld met een klok van Gardena. De hele buurt geniet mee van die uitbundige bloeiers op het dak! 

Zelf Clematis kweken: snijd een stuk van de stengel ongeveer 5 cm onder een knoop af en 1 cm erboven. Zet dat tot de knoop  in een pot met zaai/stekgrond en doe er een plastic zak overheen. Stekpoeder is niet nodig. Er zijn nog veel meer planten die je op die manier kunt vermeerderen. Sommige soorten moet je al in mei of juni stekken, andere pas in augustus. Het stek moet niet te zacht meer zijn want dan verwelkt het snel of het kan verrotten. Natuurlijk kun je planten te kust en te keur bij tuincentra kopen, maar wat is er mooier als een zelf gekweekte plant cadeau te doen als je ergens op visite gaat.

Voorjaarsbloeiende clematis kun je nu snoeien maar knip ze niet helemaal kaal. Clematis montana kun je om de twee jaar behoorlijk snoeien en dan loopt hij vanuit de basis weer uit.

Graskanten knippen en onkruid verwijderen blijft ook in juli doorgaan. In een goed aangelegde border staan de vaste planten nu haast tegen elkaar aan en daar heeft onkruid niet veel kans meer. Uitgebloeide bloemen van rozen, kuipplanten en diverse vaste planten moet je ook verwijderen. Met name soorten die zich gemakkelijk uitzaaien kun je beter op tijd een kopje kleiner maken want de zaailingen wijken vaak af van de aangeplante cultivar en kunnen de border visueel verminken.

Op een bewolkte dag kunnen hagen worden gesnoeid. Tegenwoordig gebruikt haast iedereen een elektrische schaar en ik begrijp dat wel. Het gaat veel sneller en vaak is het resultaat ook nog fraaier. Maar toch… al die herrie van de elektrische apparaten is niet fijn voor de buren. Doe het daarom op een moment dat het het minst stoort: op een doordeweekse dag en dan niet ’s avonds laat.

Tuingeluk in juni

Je weet toch wel dat Groei & Bloei heel veel filmpjes op internet heeft staan? Scroll er eens door en bekijk de filmpjes die deze maand interessant zijn.  Als groendeskundige zie ik ook regelmatig items die verhelderend en leerzaam zijn.

Heel veel kamerplanten kunnen in de zomer buiten staan. De soorten die schaduw nodig hebben zet je onder een boom, de andere soorten gewoon op het terras. Denk er wel aan dat ze kunnen verbranden als ze voor het eerst in de zon staan en daarom kun je beter eerst alles in de schaduw zetten. De blauwvaren, Phlebodium aureum, is tegenwoordig een huiskameridool.  Tijdens een korte lezing op Tuinplezier! vertelde  Kees Boele tijdens zijn varenpraatje dat deze plant in veel woonkamers nauwelijks groeit omdat hij te droog wordt gehouden. Hij raadt aan om hem in de zomer gewoon buiten te zetten en ook regelmatig kletsnat te maken en daarna even weer te laten drogen, maar altijd een beetje vochtig houden. Een fikse regenbui is natuurlijk helemaal ideaal.

Ook andere kamerplanten kun je tijdens een regenbui buiten zetten, daar frissen ze lekker van op.

Planten in potten op het terras staan vaak beschut en in de volle zon. Ze moeten daarom veel water hebben want de verdamping is groot! Ook is het nodig om ze voedsel te geven en dat kan bijvoorbeeld met Kristalon. In de periode tot juli met redelijk veel stikstof en daarna een meststof met meer kali. Verwijder ook de uitgebloeide bloemen van deze planten, dan kan de bloei veel langer doorgaan. En als de plant uit model groeit, kun je hem ook nu snoeien. Wees niet te bang en knip wat je niet aanstaat.

Nu kun je sommige hoge vaste planten tot ongeveer tweederde van hun hoogte terugsnoeien, zo kun je de bloeitijd verlengen of spreiden. Phlox, Helianthus, Achillea, Aster, Echinacea, Helenium  zijn soorten waarbij dat prima gaat. Een bijkomend voordeel is dat de planten minder hoog worden en dus niet zo snel omvallen. Je kunt ook alleen de scheuten aan de buitenkant snoeien en dat wat er daarna weer groeit zorgt voor steun van de stengels in het centrum.

Phlox voorsnijden

Wat groeit dat onkruid snel zeg! Het is nu dan ook de tijd dat je voortdurend even een wiedronde moet maken. Als die eenjarige wilgenroosjes en kleine veldkers bloeien zitten er vaak ook al tientallen rijpe zaden in . Voorkom dus dat ze in bloei komen.

Kleine veldkers

Veel tuiniers vinden padden maar lelijke beesten die ze liever niet in de tuin hebben. Bedenkt wel dat padden en egels je beste tuinhulpjes zijn bij het bestrijden van slakken. Verwen ze een beetje door ze schuilgelegenheid te bieden. Egels moet je niet verwennen met melk want daar worden ze ziek van. Een bakje met water vinden ze wel lekker.

Na de bloei kun je rozen snoeien. Je kunt er alleen de uitgebloeide bloemen uithalen, maar nog beter is het om ze terug te snoeien op een volgroeid blad, een zogenaamd vijfblad. Abbing verkoopt heel veel rozen en je doet er goed aan om daar eens te kijken als je een nieuwe roos wilt hebben.

Stel dat je rozen het niet meer goed doen en je wilt ze vervangen door nieuwe exemplaren, zet ze dan niet op de plaats waar de oude stonden. Dan kun je last krijgen van rozenmoeheid dat veroorzaakt wordt door schadelijke aaltjes. Aaltjes zijn er in tientallen soorten, er zijn er die de planten belagen maar er zijn ook veel soorten die schadelijke insecten op het menu hebben. Schiet dus niet in de stress als je iets over aaltjes hoort, maar verdiep je er wat meer in.

Rosa  'See you in red'

Het wordt nu wel hoog tijd om zomerbollen te planten! Wacht dus niet tot het eind van de maand maar zet ze nu snel in de tuin.  Als je ze in april oppot dan kun je ze na midden mei al uitplanten en dan heb je eerder en ook langer bloemen.

Gladiolus 'Flevo Vito'

Heb je net de tuinhobby ontdekt dan is het goed om te weten dat uitgebloeide bloemen vaak zaad vormen en dan veel energie van de plant vragen. Ze stoppen dan met bloeien. Je kunt de plant voor de gek houden door die oude bloemen te verwijderen en ze zullen dan vaak veel langer doorgaan met bloeien.

WN

Column Wiert Nieuman: Tuingeluk in mei

Eindelijk lijkt het koude en natte weer plaats te maken voor wat meer zomerse omstandigheden. Lang geleden dat we zo’n lange natte en sombere winter hebben gehad.

Maar gelukkig, mei is de maand van uitbundigheid, van frisse kleuren en rijke bloei. Prunus, Magnolia, Ribes en andere bekende voorjaarsbloeiers zijn alweer bijna uitgebloeid maar hebben nu fris ontloken groen. Al die subtiele groentinten steken de natuur en de tuin in een feestdos. Een kleine boom die nu op zijn op zijn top is, is Cercis canadensis ‘Forest Pansy’. Het zijn hier niet de bloemen maar het rode, glanzende blad dat al vanaf een afstand staat te shinen. Echt een aanrader als je tuin iets groter dan een postzegel is.

Nu ik het toch over houtige gewassen heb: Vorige maand schreef ik al dat je de uitgebloeide voorjaarsbloeiende heesters kunt snoeien. Nog niet gedaan? Dan is het nu ook nog mogelijk, maar wacht niet meer te lang. De heesters moeten wel de tijd hebben om weer mooie nieuwe takken voor volgend jaar  te maken.

De maand mei kan soms al tropisch zijn en als je dan net in april een conifeer of een coniferenhaag hebt geplant zullen die planten het heel moeilijk hebben. De verdamping is dan groot en omdat ze nog niet goed in de grond geworteld zijn, kunnen ze verdrogen. Wat moet je dan doen? Dagelijks de grond bij de heg kletsnat maken? Nee, dat is niet de oplossing. Je kunt veel beter een paar keer per dag het gewas even nat maken zodat de verdamping wordt beperkt.

Voor de IJsheiligen – 11-14 mei, zet je geen eenjarigen in de tuin, althans dat wordt vaak gezegd. Kwetsbare eenjarigen die je net van de kweker of het tuincentrum hebt gehaald, kunnen inderdaad van een late nachtvorst te lijden hebben. Planten die je zelf hebt opgekweekt en goed hebt afgehard kunnen al wel in de tuin worden gezet, maar pas op met vlijtige liesjes, Tagetes en zinnia’s want die worden na één nachtvorst al zwart.

Je zet de planten eerst met pot en al uit en pas als je gaat planten haal je de pot eraf. Op die manier voorkom je dat de buitenste wortels op een warme dag verdrogen of verbranden. Je maakt een plantgat, zet de plant erin en drukt hem stevig aan en daarna blijf je er vanaf! Water geven is alleen nodig als  het droog is. Wie een bloemenweide of een mengsel eenjarigen wil zaaien kan dat nu ook nog doen. Vaak zie ik bij een uitgezaaid bloemenmengsel dat de planten veel te dicht staan. Als je het zakje zaad met een paar liter zand mengt, kun je het op de gewenste plek uitzaaien en kun  je ook precies zien waar je gebleven bent. Het is dan ook goed mogelijk om eerst met zand vakken uit te zetten en later in die vakken het zaad te zaaien. Zo kun je met eenjarigen prachtige borders op kleur ontwerpen.

Het wordt tijd om eens een lans te breken voor zwervers in de tuin. Ik bedoel daarmee tweejarige planten die na eenmaal te zijn aangeplant zich overal in de tuin uitzaaien en die keurige voorspelbare tuin iets bohemienachtigs geven. Een heel bekende soort is Eryngium giganteum maar ook diverse toortsen – denk aan Verbascum blattaria – kaardenbol, Peucedanum verticillare en Angelica gigas mogen wel eens wat meer in de schijnwerper.

We hebben met z’n allen het gebruik van schadelijke middelen in de tuin afgezworen. Ja toch?? Maar wat moet je nu tegen al die plantenbelagers doen? Gewoon maar hun gang laten gaan en de tuin aan die onverlaten overlaten? Nee, er zijn diverse biologische middelen. Soms zijn het aaltjes; voor andere belagers kun je lieveheersbeestjes of gaasvliegen inzetten. Bij het woord aaltjes wordt ‘men’ al kopschuw. Helemaal niet nodig want deze zeer kleine beestjes tasten alleen de schadelijke belager aan waar je ze voor hebt gekocht. Bekende aanbieders zijn Ecostyle, maar kijk ook eens op de site van  Biobestrijding, Biogroei of Entocare en kijk wat de mogelijkheden zijn. Je hebt alleen succes met biologische plaagbestrijding als je de instructies goed opvolgt en vaak verdwijnt de plaag niet totaal maar blijft er wel iets over. Maak je daar niet druk over, want zo kan de plaagbestrijder ook in leven blijven: er ontstaat evenwicht.     

En nu nog even iets anders. Je ziet dat de namen van bepaalde planten cursief staan. Het is namelijk de gewoonte om wetenschappelijke namen cursief te plaatsen en gewone Nederlandse namen en de cultivarnaam niet.  Maar ik vermoei u niet langer met mijn stokpaardjes: veel tuinplezier in mei en neem ook regelmatig even een pauze om van de tuin te genieten.

WN

Column Wiert Nieuman: Tuingeluk in april


Naaktslakken in de tuin kunnen een plaag zijn. Ik heb er ook ieder jaar weer last van en ik volgde eens het advies op om biervallen te zetten. Nou, dat heb ik geweten! Uit de hele omgeving kwamen ze mijn tuin binnen en ik heb er op een avond 60 gevangen. Tot overmaat van ramp kropen de slakken, weliswaar dronken, weer uit de vallen en gingen weer mijn planten te lijf.

Tegenwoordig vang ik ze zodra ik ze in het voorjaar zie, zodat ze zich niet massaal kunnen vermenigvuldigen. Je kunt ze ook bestrijden met aaltjes en die kun je vanaf april toepassen.  Er zijn op internet diverse aanbieders van deze aaltjes te vinden. Een tip: volg de aanwijzingen nauwgezet op, dan is het effect het grootst.
Dahlia’s zijn ineens weer immens populair. Het zijn natuurlijk ook kleurrijke verschijningen en ze bloeien lang. De knollen kunnen nu de grond in en dan heb je vanaf juli al de eerste bloemen. Weet je dat je dahlia’s ook  gemakkelijk kunt stekken? Dat moet dan in februari-maart en daar zal ik volgend jaar dan eens aandacht aan besteden. Dahlia’s zijn er in allerlei vormen en kleuren en de mooiste vind ik de soorten die je als knol op naam koopt. Persoonlijk vind ik de zaaidahlia’s wat minder mooi. Dahlia’s kun je ook heel goed in een border met vaste planten toepassen. Denk ook eens aan soorten met donker blad, daar is tegenwoordig ook veel van te koop.

Gaat er weer iemand de Vierdaagse lopen? Dat is het natuurlijk een must om een bosje bloemen op de Via Gladiola aan te bieden. Dus: nu ook gladiolenknollen poten.

Groenblijvende haagplanten kun je nu ook prima aanplanten. Graaf voldoende diepe en brede plantgaten, zet de plant in het plantgat en verwijder dan pas het acryl gaasdoek. Altijd dat doek verwijderen, want het verteert nooit en de wortels kunnen er niet doorheen! Vul de plantgaten daarna weer op en geef eventueel water. Als het erg droog en zonnig weer is moet je niet voortdurend de grond kletsnat maken maar het gewas sproeien zodat de verdamping wordt beperkt.

De vroege voorjaarsbloeiers onder de heesters zijn nu uitgebloeid en kunnen gesnoeid worden. De bekendste is Forsythia en daar kun je flink de schaar in zetten. Ze maken dan weer nieuwe scheuten die het jaar daarop weer bloeien. Toverhazelaars en schijnhazelaars zijn ook al uitgebloeid maar die hebben de snoeischaar nauwelijks nodig. Van toverhazelaars moet je nooit dikke takken afknippen; alleen wat correctiesnoei van dunnere twijgen! Heesters die in de zomer bloeien mogen nu niet worden gesnoeid want dan knip je al het zogenaamde bloemhout weg. 
Ik kan me voorstellen dat die sierkers in de tuin wel een beetje veel ruimte gaat innemen. Is dat het geval dan kun je die na de bloei snoeien. Kersen, pruimen en abrikozen snoei je nooit in de winter, altijd na de bloei of in de nazomer.
 

Ik had het vorige maand al over het zaaien van eenjarigen. Als je dat hebt gedaan moet je ze goed in de gaten houden: op tijd water geven en voldoende luchten. De groei mag niet te uitbundig zijn, want dan rekken ze veel te veel. Heb je ze in een bak staan dan kun je overdag het glas/plastic eraf halen en als er koude nachten worden verwacht leg je het er even weer op. Begin april zie ik overal alweer eenjarigen te koop staan. Niet kopen, het is nog veel te vroeg. Als er nog even strenge nachtvorsten komen, zullen ze allemaal doodgaan en moet je weer nieuwe aanschaffen.

En u staat vermoedelijk alweer in de startblokken om het gazon te verticuteren. Die dure machine moet  toch goed worden gebruikt, net zo als de bladblazer, de motorzaag en al die andere hebbedingen in de schuur. Houd daar nu eens mee op! Moet je echt eens verticuteren, en dat hoeft zeker niet ieder jaar, dan kun je zo’n ding ook huren. Het is ook belachelijk om voor een tuin van 100 m2 een bladblazer aan te schaffen. Neem een bladhark en hark het blad onder de struiken en tussen de vaste planten. Dan spaar je al wat gym-uren uit en hoeven de buren niet naar de herrie van je machine te luisteren.

WN

Column Wiert Nieuman: Tuingeluk in maart

De winter is voorbij en we kunnen weer de tuin in! Heerlijk toch?
Alleen maar zitten in de tuin is ook niet alles, je wilt er graag ook wat in doen. Gewoon om wat bezig te zijn of om het nog mooier te maken. In maart zijn er best veel klusjes te doen. 
De rozen nog niet gesnoeid? Dan wordt het nu tijd want nog even en ze lopen weer uit en dan moet het snoeien wel gedaan zijn. U weet het waarschijnlijk nog wel: de oude takken inkorten tot op drie of vier ogen en dan het liefst net boven een oog die naar buiten wijst afknippen. Maar voordat u nu in de stress schiet: heilig is dat snoei-advies natuurlijk niet. De thee-hybriden en aanverwante soorten vragen wel wat aandacht bij de snoei, maar de andere soorten zijn niet zo kieskeurig.
Roos 'Bengali'

De Buddleja’s lopen alweer behoorlijk uit, maar knip ze toch maar kort. Op ongeveer 30 tot 50 cm hun je ze afknippen of dikkere takken afzagen. Ook hortensia’s zoals Hydrangea arborescens moeten gesnoeid worden, dat zijn die met die grote ‘koppen’, zoals bijvoorbeeld ‘Annabelle’. Hebt u ook altijd van die grote ‘koppen’ die na een regenbui gaan hangen? Knip ze dan eens wat minder laag af zodat ze meer takken maken met kleinere koppen, dan heb je dat omkiepprobleem niet. Hydrangea paniculata wordt ook gesnoeid, maar H. quercifolia hoeft niets aan gedaan te worden. De gewone hortensia’s kun je uitdunnen maar daar moet je niet alles van afknippen want dan krijg je geen bloei. De uitgebloeide bloemen moeten er wel uitgeknipt worden. 
Buddleja davidii cv.
Hydrangea arborescens
Hydrangea paniculata

In borders kun je nu nog compost strooien, mits de bolgewassen die nu boven de grond komen er geen last van hebben. Compost is geen plantenmest maar een bodemverbeteringsmiddel waar ook een beetje voedsel in zit, maar zeg niet dat je de tuin met compost gaat bemesten, want dat klopt niet. Je kunt daarom ook niet snel teveel strooien. 

Hebt u kuipplanten dan kunnen die nu eventueel verpot worden. Het wordt nu zeker tijd om ze plantenvoedsel te geven zoals bijvoorbeeld Kristalon Special 18-18-18. Daar zitten geen ballastzouten in die de grond op den duur verpesten. Vroeger gingen de kuipplanten pas na de IJsheiligen naar buiten en prompt verbrandden ze dan als ze in de volle zon werden gezet. Tegenwoordig gaan ze naar buiten als de kans op vorst niet zo groot meer is en wordt er toch vorst verwacht dan kan er even vliesdoek of noppenfolie over aangebracht worden of je zet ze even in de schuur of garage. Laurier kan tegenwoordig de hele winter buiten blijven. Oleander zet je ook zo vroeg mogelijk buiten, want dan is de kans op schildluis veel kleiner.
Laurier

Hoe vaak moet ik het nog zeggen? Eenjarigen voorzaaien in een kasje of ergens in een koele kamer doe je niet in januari of februari! Dat is veel te vroeg, want de dagen zijn nog kort en vaak is het ook donker weer. De jonge zaailingen rekken en worden slap en het worden net vaatdoeken. Zaai pas vanaf midden maart en je zult zien dat je dan mooie compacte planten krijgt die begin mei naar buiten kunnen en gelijk door kunnen groeien. Ja, ik weet het, je mag pas na de IJsheiligen eenjarigen buiten zetten want daarvoor is er kans op nachtvorst. Maar hoe vaak gebeurt dat nog en als er wel nachtvorst wordt verwacht gooi je er toch even een kleed of vliesdoek overheen?
Voorzaaien in potjes

De sneeuwklokjes nog niet gescheurd? Dat kan nu ook nog. Rooi een grote pol, scheur voorzichtig in kleinere stukken van 5-10 bollen (echt, het steekt niet zo precies) en plant ze weer uit en dan net zo diep als ze voorheen stonden. Scheuren van bolgewassen ‘in the green’ kan ook met blauwe druifjes, narcissen en krokussen. Wel zo gemakkelijk, want nu kun je nog zien waar ze staan. Natuurlijk wel wachten met scheuren tot na de bloei.
Sneeuwklokjes scheuren

Bomen en heesters kun je nu ook nog planten. Ik ga daar niet alles over zeggen, maar één ding is wel belangrijk: plant ze net zo diep als ze voorheen ook stonden. Aan de kleur van de bast kun je wel zien tot hoe ver ze in de grond stonden. Te diep planten kan namelijk voor diverse bomen en heesters verkeerd uitpakken. Oh, en nog wat: ga je de tuin eventueel ophogen houdt er dan rekening mee dat veel bomen er al last van krijgen als er rondom 10 cm of meer opgehoogd wordt.

Ik ga weer naar buiten en u kunt aan de slag.
Veel tuinplezier, zowel in de tuin als bij het weekend Tuinplezier! die we weer samen met de Botanische Tuinen Utrecht organiseren.

WN